Spis treści

 

PRZEDMOWA

Nota bibliograficzna

PODZIĘKOWANIA

WPROWADZENIE

Jidysz – język kobiet?

CZĘŚĆ I. Kobiety w dawnej literaturze jidysz

1. Czytelniczka i mecenaska
   1. Egalitaryzm dawnej literatury jidysz
   2. Cene-rene, czyli Biblia kobieca
   3. Romanse rycerskie
   4. Majse-buch, czyli żydowska alternatywa dla romansów
   5. Muser-sforim, czyli pouczenie dla Domu Jakuba
2. „Ja w cichości muszę milczeć” – autorki
   1. Na marginesie ksiąg
   2. Poetki kaznodziejki
      1. Rywka Tiktiner
      2. Chana Kac
   3. Pieśń zarazy Tojby Pan
   4. Tchines – modlitwy kobiet
3. Podmiotowość kobieca w żydowskich pieśniach ludowych
   1. Z matki na córkę
   2. Pieśni Tory
   3. Ludowe pieśni świeckie

CZĘŚĆ II. Nowoczesne poetki jidysz

1. Rozkwit poezji kobiet w nowoczesnej literaturze jidysz
   1. Początki nowoczesnego piśmiennictwa jidysz
      1. Haskalowe zamilknięcie kobiet
      2. Potencjał literatury popularnej – nowa czytelniczka
      3. Emancypacja Żydówek i jidysz
   2. Debiuty 1888–1900 . Pionierki
      1. Patetyczne początki – Roza Goldsztejn
      2. W stronę ludu – Anna Rapport
   3. Debiuty 1900–1910. Kamuflaże
      1. Żydowski neoromantyzm – Zelda Kniżnik
      2. Kamuflażowa erotyka – Perl Pryłucka
      3. Początek demistyfikacji – Jehudis
   4. Debiuty 1910–1914. Mówić własnym głosem
      1. Poetka, która zniknęła – Fradel Sztok
         1. „To Szechina łka z mojego ja” – Sora Rejzen
         2. Wyjść z cienia braci
         3. Debiutancki tom prozy
         4. Tkanie poezji – wileński zbiór wierszy z 1924 r.
         5. Przeżycie pokoleniowe – pierwsza wojna światowa
         6. Tłumaczka
      2. Między tradycją a modernizmem – Roza Jakubowicz jako Nowa Rachela
         1. Trudności z debiutem, czyli zderzenie z męskimi redakcjami czasopism
         2. Kol isze – czyli głos kobiecy nie może brzmieć
         3. Nowe Rachele – zwolenniczki ortodoksyjnego jidyszyzmu
         4. Kobiecość biblijna
         5. Strach, pogrom, zniszczenie
   5. Debiuty wojenne
      1. „Pisać? Po cóż te tortury…” – przypadek Broni Baum
         1. Spuścizna rękopiśmienna Broni Baum
         2. Edukacja jako priorytet
         3. Pierwsza wojna światowa i jej konsekwencje jako przeżycie konstytuujące poglądy i postawę autorki
         4. Kwestia tradycji i religii
         5. Wątki feministyczne, stosunek do mężczyzn, relacje z kobietami
         6. Przymus pisania i jego geneza
2. Złota era poezji jidysz kobiet (1918–1939)
   1. Rewolucja nowoczesności
      1. Świadomość przełomu, rewizja przeszłości
      2. Miasto kontra sztetl?
      3. Frojen frage
      4. Wyjść z frojen-winkl, czyli kobiety na froncie literackim
   2. Polska
      1. Łódź i pierwsze zbiorowe wystąpienie poetek jidysz
         1. Głos dziewczęcia niewinnego – Miriam Ulinower
         2. Splin fabrycznego miasta – wczesna twórczość Rikudy Potasz
      2. Warszawa
         1. Warszawa jako centrum rozwoju modernizmu jidysz
         2. Pierwsza dama czy rycerzyca literatury jidysz? – Kadia Mołodowska
            1. Kijów–Warszawa–Nowy Jork
            2. Kobieta w centrum
            3. Obca czy swojska?
            4. Poezja działania
            5. Jestem kobietą
            6. Zachowawczość czy radykalizm?
            7. „Szkoda, Kadia, że ciebie tu nie ma“ – wyjazd w 1935 r.
      3. Galicja
         1. „Ekstrajekcja kosmiczna pulsów” – Debora Vogel
         2. Prorokini nowej prawdy – Rachela H. Korn
   3. Stany Zjednoczone – Nowy Jork
      1. Amerykanizacja bez asymilacji – Lower East Side
      2. Radykalizm żydowskiej Nowej Kobiety w Ameryce
      3. Świat w kieszonkowym lusterku – Raszel Weprińska
      4. „Tańczę między kindżałami”– Celia Dropkin
      5. Pchanie wozu bez kół – Berta Kling
      6. Jidyszowa Safona – Anna Margolin
      7. Rodzona Amerykanka – Chasia Kuperman
      8. „Hamer” i komunizujące jidyszowe poetki w Ameryce
   4. Ukraina, Związek Radziecki
      1. Porewolucyjne ożywienie
      2. Rewolucja a emancypacja kobiet
      3. Chór kobiet
      4. „Ze wszystkich mężczyzn jestem najbardziej męska” – Chana Lewin
         1. Matka
         2. Ubranie
         3. Żołnierka
         4. Kochanka
         5. „Niemy ptasi krzyk…”

ZAKOŃCZENIE

BIBLIOGRAFIA

BIBLIOGRAFIA PODMIOTOWA

MATERIAŁY ARCHIWALNE

PRZEDWOJENNE ŹRÓDŁA PRASOWE

BIBLIOGRAFIA OGÓLNA (wybór)

SUMMARY

SPIS ILUSTRACJI

INDEKS